Stereotypy a testy matematyczne kobiet

Jak zaobserwowali naukowcy z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej, wyniki te są lepsze gdy kobiety sądzą, że ich zdolności matematyczne nie zależą od czynników genetycznych, ale od czynników środowiskowych, takich jak np. wykształcenie, wychowanie czy doświadczenia życiowe.

Matematyka i kobiety to temat kontrowersyjny i drażliwy. W 2006 roku rektor Uniwersytetu Harvarda - Lawrence Summers wyrazi on przypuszczenie, że kobiety znacznie rzadziej niż mężczyźni są matematykami czy naukowcami innych dziedzin, gdyż znacznie mniej z nich posiada odpowiednie w tym kierunku, wrodzone zdolności intelektualne. Summers w wyniku tej niefortunnej wypowiedzi musiał zrezygnować ze swej funkcji.

Aby sprawdzić w jaki sposób takie negatywne stereotypy wpływają na wyniki pań w testach matematycznych para badaczy - dr Ilan Dar- Nimrod oraz prof. Steven Heine z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej zaprosiła do doświadczenia ponad 200 kobiet.

Musiały one wykonać dwuczęściowy test z matematyki, w przerwie którego zaplanowano czytanie eseju. Jedna grupa czytała tekst, z którego wynikało, że różnice w zdolnościach matematycznych między płciami mają korzenie genetyczne, a więc są dziedziczne, druga - że są ukształtowane przez doświadczenia życiowe, takie jak np. zachowanie nauczyciela z matematyki, który faworyzował chłopców. Jeszcze innym uczestniczkom tylko przypomniano o tym, że kobiety są mniej utalentowane matematycznie niż mężczyźni, a ostatniej grupie przedstawiono koncepcję, że różnice takie w ogóle nie istnieją.

Okazało się, że kobiety, które czytały o wpływie doświadczeń na zdolności matematyczne uzyskały lepsze wyniki w teście niż kobiety, które dowiedziały się o ich genetycznym podłożu. Wyniki te były porównywalne z grupą, która czytała tekst całkowicie podważający istnienie takich różnic między płciami. Kobiety, którym zaledwie przypomniano negatywny stereotyp na temat zdolności matematycznych, bez wyjaśniania podłoża, również uzyskały słabe wyniki.

Dowodzi to, że strach przed potwierdzeniem się negatywnego stereotypu może źle wpłynąć na nasze dokonania - komentują naukowcy. Jak podkreślają, badania te nie rozwiązują kwestii istnienia różnić w zdolnościach matematycznych między płciami, a jedynie pokazują, że rodzaj stereotypu tłumaczącego te różnice może wpływać na osiągnięcia kobiet w tej dziedzinie a także w innych.

Wydaje się, że kobiety są ogólnie przekonane o genetycznym podłożu predyspozycji do nauk ścisłych - komentują autorzy pracy. "A ludzie mają tendencję traktować przyczyny genetyczne jako nieodwracalne, co może prowadzić do efektu +samospełniającej się przepowiedni+" - tłumaczy prof. Heine.

Dlatego, prof. Heine podkreśla, że media powinny informować o wynikach genetycznych badań z większą ostrożnością. "Powinniśmy być bardziej świadomi tego, jak ludzie interpretują takie doniesienia, zwłaszcza te, które są rażącym uproszczeniem" - komentuje naukowiec. Jeśli ktoś ulegnie przekonaniu, że masa jego ciała jest zdeterminowana przez geny, to może przestać wdrażać dietę czy stosować regularne ćwiczenia - uważa badacz. (PAP)